Απελευθερώστε την υπερδύναμη του μυαλού σας: Η τέχνη της μεταγνώσης

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι συμβάλλει στην επιτυχία των ατόμων; Ενώ η ευφυΐα και το ταλέντο παίζουν ρόλο, υπάρχει κάτι περισσότερο που τους ξεχωρίζει. Είναι η ικανότητα των ατόμων να αξιοποιούν τη δύναμη της μεταγνώσης, η οποία ενισχύει τη μάθηση, την επίλυση προβλημάτων και τα soft skills. Στη Morphoses, πιστεύουμε ακράδαντα στις δυνατότητες της μεταγνώσης για τα παιδιά και τους νεαρούς εφήβους. Σε αυτό το άρθρο, θα εμβαθύνουμε στην έννοια της μεταγνώσης, στη στενή σχέση της με τα soft skilla και στο πώς μπορεί να εφαρμοστεί στην καθημερινή ζωή. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, αυτό το συναρπαστικό ταξίδι αυτογνωσίας και ανάπτυξης!

Τι είναι η μεταγνώση;

Η μεταγνώση αναφέρεται στην ικανότητά μας να παρακολουθούμε, να ελέγχουμε και να αναστοχάζουμε τις γνωστικές μας διαδικασίες. Περιλαμβάνει την επίγνωση των δικών μας σκέψεων, συναισθημάτων και ενεργειών και την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο επηρεάζουν τη μάθηση και την επίλυση προβλημάτων. Καλλιεργώντας μεταγνωστικές δεξιότητες, τα παιδιά αναπτύσσουν μια βαθύτερη κατανόηση του εαυτού τους και των ικανοτήτων τους, η οποία με τη σειρά της ενισχύει τα soft skills τους (Cambridge International Education Teaching and Learning Team, n.d.).

Φανταστείτε ένα παιδί που συμμετέχει σε μια δραστηριότητα ομαδικής εργασίας. Με τη μεταγνώση, μπορεί να προβληματιστεί για το δικό του στυλ επικοινωνίας, να αναγνωρίσει τον αντίκτυπο των λόγων του και να προσαρμόσει την προσέγγισή του για να συνεργαστεί καλύτερα με τους άλλους. Παρομοίως, η μεταγνώση παίζει ζωτικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων, καθώς τα παιδιά που μπορούν να αξιολογούν τις επιλογές τους, να εξετάζουν τις συνέπειες και να αναστοχάζονται πάνω στο σκεπτικό τους είναι πιο πιθανό να κάνουν προσεκτικές και υπεύθυνες επιλογές.

Η μεταγνώση δεν περιορίζεται μόνο στην τάξη- διαπερνά την καθημερινή μας ζωή. Ως γονείς, μπορείτε να εντοπίσετε μεταγνωστικές στιγμές στη συμπεριφορά του παιδιού σας. Για παράδειγμα, όταν το παιδί σας συνειδητοποιεί ότι χρειάζεται επιπλέον εξάσκηση σε ένα συγκεκριμένο μάθημα και αναζητά ενεργά πηγές για να βελτιωθεί, επιδεικνύει μεταγνώση. Αυτό δείχνει την πρωτοβουλία, την αυτοδιαχείριση και την ικανότητά του να εντοπίζει τομείς για ανάπτυξη.

Επιπλέον, όταν το παιδί σας αφιερώνει ένα λεπτό για να σκεφτεί μια δύσκολη κατάσταση, εξετάζει εναλλακτικές προοπτικές και προσαρμόζει τη συμπεριφορά του ανάλογα, εφαρμόζει μεταγνωστικές δεξιότητες. Καλλιεργώντας αυτές τις μεταγνωστικές στιγμές, οι γονείς μπορούν να ενδυναμώσουν τα παιδιά τους να γίνουν δια βίου μαθητές και να διαπρέψουν σε διάφορα soft skills.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της μεταγνώσης;  

Τα οφέλη της μεταγνώσης είναι πολυάριθμα και σημαντικά. Αναπτύσσοντας μεταγνωστικές ικανότητες, οι μαθητές μπορούν να ελέγχουν περισσότερο τη μάθησή τους, επιτρέποντάς τους να λαμβάνουν πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τις στρατηγικές και τις τεχνικές που χρησιμοποιούν για να μαθαίνουν. Επιπλέον, η έρευνα έχει δείξει ότι η μεταγνώση έχει θετικό αντίκτυπο στα μαθησιακά αποτελέσματα, καθιστώντας την αποτελεσματική προσέγγιση για μαθητές όλων των ηλικιών και σε ένα ευρύ φάσμα γνωστικών αντικειμένων. Ένα άλλο πλεονέκτημα της μεταγνώσης είναι ότι αποτελεί μια μέθοδο χαμηλού κόστους για τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, καθώς απαιτεί μόνο βασική εκπαίδευση και μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα σε οποιαδήποτε τάξη (Cambridge International Education Teaching and Learning Team, χ.η.).

Τι δεν είναι η μεταγνώση;

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η μεταγνώση δεν είναι απλώς η “σκέψη για τη σκέψη”. Αν και η μεταγνώση περιλαμβάνει τον αναστοχασμό της ίδιας της σκέψης του ατόμου, είναι κάτι πιο περίπλοκο. Μια σημαντική πτυχή της μεταγνώσης περιλαμβάνει την ενεργό παρακολούθηση της ίδιας της μάθησης και την ανάλογη προσαρμογή των μαθησιακών προσεγγίσεων και συμπεριφορών (Cambridge International Education Teaching and Learning Team, χ.η.).

Ταυτόχρονα, ενώ η μεταγνωστική προσέγγιση δίνει έμφαση στο να μπορούν οι μαθητές να διαχειρίζονται οι ίδιοι τη μάθησή τους, ο/η εκπαιδευτής/τρια παίζει καθοριστικό ρόλο στην καλλιέργεια των μεταγνωστικών τους δεξιοτήτων. Αυτό γίνεται εφικτό μέσα από τον καθορισμό ξεκάθαρων μαθησιακών στόχων, την επίδειξη και την εποπτεία των μεταγνωστικών τεχνικών, καθώς και την υποστήριξη των μαθητών μέσω της θετικής ενίσχυσης (Cambridge International Education Teaching and Learning Team, χ.η.).

Meta — Morphoses

Η Morphoses, με την καινοτόμο προσέγγισή της στη μάθηση, ενισχύει σημαντικά τις μεταγνωστικές δεξιότητες των παιδιών. Μέσα από τις διασκεδαστικές και ελκυστικές δραστηριότητές της που ενσωματώνουν τη μεθοδολογία της “μάθησης μέσω της πράξης”, τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν την ικανότητά τους να σκέφτονται κριτικά και να προβληματίζονται σχετικά με τις δικές τους μαθησιακές διαδικασίες. Συμμετέχοντας σε πραγματικά μυστήρια και προκλήσεις επίλυσης προβλημάτων, οι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν τις μεταγνωστικές τους δεξιότητες μαθαίνοντας να σχεδιάζουν, να παρακολουθούν και να αξιολογούν την πρόοδό τους προς την επίλυση των προκλήσεων. Επιπλέον, τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να εργαστούν συνεργατικά, να αναπτύξουν τις δεξιότητες επικοινωνίας και ομαδικότητας, οι οποίες αποτελούν βασικές συνιστώσες της μεταγνωστικής ανάπτυξης.

Με τη Morphoses, τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να γίνουν ανεξάρτητοι μαθητές, ικανοί να κατανοήσουν πώς μαθαίνουν καλύτερα.

Βιβλιογραφία

Getting started with metacognition (no date) Welcome. Available at: https://cambridge-community.org.uk/professional-development/gswmeta/index.html#group-Misconceptions-nsvx1VHKFO (Accessed: 22 June 2023).

‍