…εξηγώντας γιατί ένας από τους διασημότερους μύθους του Αισώπου αποτελεί ένα τέλειο μάθημα για τα soft skills.
Μια φορά και έναν καιρό ζούσε ένας λαγός, ο οποίος καυχιόταν για το πόσο γρήγορα μπορεί να τρέξει και κορόιδευε την χελώνα, λέγοντάς της ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να τον φτάσει. Προς έκπληξή του, η χελώνα τον προκάλεσε σε έναν αγώνα δρόμου. Εκείνος δέχτηκε και στα μισά του δρόμου, υπερεκτιμώντας τις δυνάμεις του, αποφάσισε να πάρει έναν υπνάκο. Εν τω μεταξύ, η χελώνα συνέχισε να περπατά — αργά, αλλά σταθερά. Δεν τα παράτησε ποτέ, όσο δύσκολος και αν ήταν ο δρόμος. Από την άλλη, ο λαγός… παρακοιμήθηκε! Μόλις άνοιξε τα μάτια του, κατάλαβε ότι είχε μείνει πίσω, και τότε, έτρεξε όσο πιο γρήγορα μπορούσε προς τη γραμμή του τερματισμού, για να δει έκπληκτος ότι η χελώνα ήταν ήδη εκεί και τον περίμενε.
Τι μας μαθαίνει ο μύθος του Αισώπου, εκτός, φυσικά, από το να μην τα παρατάμε ποτέ; Μας διδάσκει ότι για να πετύχουμε τους στόχους μας χρειάζεται να προσπαθήσουμε. Και η προσπάθεια απαιτεί… κίνητρα!
Με λίγα λόγια, τα κίνητρα αποτελούν τη δύναμη που μας κάνει να δρούμε.Βρίσκονται πίσω από το γιατί των πράξεών μας και είναι η πηγή που ενεργοποιεί, καθοδηγεί και διατηρεί τις συμπεριφορές μας που έχουν κάποιο στόχο. Βλέποντας τα κίνητρα από την οπτική της ψυχολογίας, αυτά περιλαμβάνουν βιολογικές, συναισθηματικές, κοινωνικές και γνωστικές πτυχές.
Photo by Wolfgang Hasselmann on UnsplashΑς προσθέσουμε μια μικρή δόση… θεωρίας.Η Θεωρία Αυτοπροσδιορισμούυποστηρίζει ότι μπορούμε να παρατηρήσουμε και να καθορίσουμε πολλαπλούς τύπους κινήτρων. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι είμαστε σε θέση να αυτοπροσδιοριζόμαστε όταν ικανοποιούνται οι ανάγκες μας για σύνδεση και αυτονομία.Ένας λαγός. Μια χελώνα. Δύο τύποι κινήτρων. Ποιό ζώο είχε ποιόν τύπο κινήτρου;Τα εσωτερικά κίνητρα ορίζονται ως “η ψυχολογική επιθυμία για την πραγματοποίηση συμπεριφορών για την ευχαρίστηση, την ικανοποίηση ή τον ενθουσιασμό, που συνδέονται με την ίδια τη συμπεριφορά”. Όταν ασχολούμαστε με μια δραστηριότητα γιατί απλώς μας προσφέρει ευχαρίστηση, το κάνουμε επειδή έχουμε ισχυρά εσωτερικά κίνητρα, τα οποία προκύπτουν εξ ολοκλήρου από μέσα μας και όχι από την επιθυμία να κερδίσουμε κάποια εξωτερική ανταμοιβή.Σε αντίθεση με τα εσωτερικά κίνητρα, τα εξωτερικά κίνητρα παρατηρούνται όταν η “επίτευξη στόχων διαχωρίζεται από την ικανοποίηση της ίδιας της συμπεριφοράς”. Κάποια παραδείγματα εξωτερικών κινήτρων είναι ανταμοιβές όπως έπαθλα, χρηματικά ποσά, κοινωνική αναγνώριση ή ο έπαινος.Οπότε… ναι, σωστά σκέφτεστε! Τα κίνητρα του λαγού ήταν…εξωτερικά, αφού ο μοναδικός του στόχος ήταν να κερδίσει την χελώνα και να δείξει πόσο γρήγορος είναι, ενώ αντίθετα η χελώνα δεν τα παράτησε ποτέ και σιγά σιγά πέτυχε τον στόχο της, χωρίς να επηρεάζεται από το εξωτερικό περιβάλλον.Photo by Tim Gouw on UnsplashΌμως… υπάρχει κάτι που θα μπορούσε δυνητικά να επηρεάσει αρνητικά τα κίνητρά μας; Ας δούμε μαζί: Οι βιαστικές λύσεις. Σημασία δεν έχει πόσο γρήγορα μπορούμε να φτάσουμε στο στόχο μας, αλλά να είμαστε επίμονοι και να επικεντρωνόμαστε σε αυτόν, όπως ακριβώς έκανε η χελώνα!Ο τρόπος σκέψης “όλα ή τίποτα”. Όταν δεν μπορούμε να βρούμε άμεσα λύση στα προβλήματά μας είναι λογικό να νιώσουμε ότι δεν έχουμε πια κίνητρο. Όμως, ας μην ξεχνάμε ότι, εάν μπορούσαμε να πετύχουμε τα όνειρα μας σε ένα βράδυ, όλοι θα ζούσαμε την … “ιδανική” για εμάς ζωή! Χρειάζεται χρόνο. Και προσπάθεια. Και λίγο ακόμα χρόνο. Και λίγη ακόμα προσπάθεια.Η εφαρμογή της ίδιας προσέγγισης για όλες τις συνθήκες. Επειδή μια μέθοδος λειτούργησε για κάποιον άλλον, δεν σημαίνει ότι θα λειτουργήσει και για εμάς! Επειδή ο λαγός τρέχει… μικρές αποστάσεις, δεν σημαίνει ότι όλοι μπορούμε να τρέξουμε 100 μέτρα! Μπορεί να είμαστε… μαραθωνοδρόμοι!Επομένως, στο τέλος της ημέρας, ποιό είναι το μεγαλύτερο μάθημα; Η επιμονή πάντα θα επιφέρει αποτελέσματα. Και πότε πραγματικά επιμένουμε στους στόχους μας; Όταν έχουμε ισχυρά κίνητρα!
Είναι δύσκολο να νικήσεις κάποιον που αρνείται να τα παρατήσει.
