Καλλιεργώντας την ενσυναίσθηση στα παιδιά: Ένας οδηγός για γονείς
Η ενσυναίσθηση – είναι κάτι περισσότερο από ένα συναίσθημα. Στον σημερινό κόσμο, είναι μια υπερδύναμη, μια ανθρώπινη δεξιότητα που μπορεί να διαμορφώσει τα παιδιά μας σε πιο ευγενικά, πιο συμπονετικά άτομα. Γιατί, λοιπόν, η ενσυναίσθηση είναι τόσο ζωτικής σημασίας και πώς μπορούν οι γονείς να την καλλιεργήσουν; Ας εμβαθύνουμε.
Η δύναμη της ενσυναίσθησης
Ενσυναίσθηση δεν σημαίνει απλώς να καταλαβαίνεις πώς αισθάνεται κάποιος- σημαίνει να αισθάνεσαι μαζί του. Είναι η ικανότητα να μπαίνεις στη θέση ενός άλλου ατόμου και να αντιλαμβάνεσαι πραγματικά τα συναισθήματα και τις εμπειρίες του. Αυτή η υπέροχη δεξιότητα είναι το θεμέλιο των ουσιαστικών σχέσεων, της αποτελεσματικής επικοινωνίας, ακόμη και της ηγεσίας. Είναι αυτό που μας συνδέει ως ανθρώπους και μας επιτρέπει να περιηγηθούμε στις πολυπλοκότητες ενός ποικιλόμορφου κόσμου.
Eνσυναίσθηση και Soft Skills
Η ενσυναίσθηση δεν είναι μια αυτόνομη δεξιότητα- αποτελεί τη ραχοκοκαλιά πολλών άλλων ανθρωπίνων δεξιοτήτων. Είναι η ρίζα της αποτελεσματικής επικοινωνίας, της ενεργητικής ακρόασης, της επίλυσης συγκρούσεων και της ομαδικής εργασίας. Όταν τα παιδιά μαθαίνουν να συμπάσχουν, γίνονται καλύτερα στο να κατανοούν τις ανάγκες των άλλων, να επιλύουν ειρηνικά τις συγκρούσεις και να συνεργάζονται αρμονικά – δεξιότητες που είναι ανεκτίμητες τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική ζωή (Γιαλαμάς, & Γρηγορόπουλος, 2020).
Προώθηση της ενσυναίσθησης στα παιδιά
Πώς μπορούν οι γονείς να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση στα παιδιά τους; Ακολουθούν μερικές συμβουλές:
- Οδηγήστε με το παράδειγμα: Τα παιδιά μαθαίνουν παρατηρώντας. Δείξτε ενσυναίσθηση στις δικές σας αλληλεπιδράσεις με τους άλλους. Όταν σας βλέπουν να ακούτε ενεργά, να προσφέρετε υποστήριξη και να κατανοείτε τις διαφορετικές οπτικές γωνίες, θα είναι πιο πιθανό να κάνουν το ίδιο.
- Ενθαρρύνετε τη λήψη προοπτικών: Ρωτήστε το παιδί σας πώς νομίζει ότι αισθάνεται κάποιος άλλος σε μια δεδομένη κατάσταση. Ενθαρρύνετέ τα να φανταστούν πώς είναι να βρίσκονται στη θέση ενός άλλου ατόμου. Αυτή η απλή πρακτική μπορεί να βοηθήσει πολύ στην ανάπτυξη της ενσυναίσθησης.
- Διαβάστε και συζητήστε: Τα βιβλία είναι φανταστικοί παράγοντες ενσυναίσθησης. Επιλέξτε ιστορίες που εξερευνούν διαφορετικούς πολιτισμούς, εμπειρίες και συναισθήματα. Μετά την ανάγνωση, συζητήστε τα συναισθήματα και τις προοπτικές των χαρακτήρων.
- Εθελοντισμός: Η συμμετοχή σε κοινωφελείς υπηρεσίες ή ο εθελοντισμός ως οικογένεια μπορεί να προσφέρει εμπειρίες από πρώτο χέρι στην κατανόηση και τη βοήθεια των άλλων. Είναι ένας ισχυρός τρόπος για να καλλιεργήσετε την ενσυναίσθηση.
- Διδάξτε την ενεργητική ακρόαση: Δείξτε στο παιδί σας τη σημασία του να ακούει πραγματικά όταν κάποιος μιλάει. Αυτό σημαίνει να διατηρεί οπτική επαφή, να γνέφει και να κάνει ερωτήσεις για να καταλάβει καλύτερα. Αυτό κάνει τους άλλους να αισθάνονται ότι τους εκτιμούν και ότι τους ακούνε.
- Συζητήστε τα συναισθήματα: Δημιουργήστε έναν ασφαλή χώρο για το παιδί σας ώστε να εκφράσει ανοιχτά τα συναισθήματά του. Επικυρώστε τα συναισθήματά τους και ενθαρρύνετέ τα να κάνουν το ίδιο και για τους άλλους.
- Επιλύστε ειρηνικά τις συγκρούσεις: Όταν προκύπτουν συγκρούσεις, καθοδηγήστε το παιδί σας στην εξεύρεση λύσεων που λαμβάνουν υπόψη τα συναισθήματα και τις ανάγκες όλων. Αυτό διδάσκει ταυτόχρονα την ενσυναίσθηση και την επίλυση συγκρούσεων.
Η ενσυναίσθηση δεν είναι απλώς μια ανθρώπινη δεξιότητα- είναι μια δεξιότητα ζωής. Είναι αυτό που κάνει τον κόσμο μας ένα πιο ευγενικό, πιο αρμονικό μέρος. Καλλιεργώντας την ενσυναίσθηση στα παιδιά μας, δεν τα προετοιμάζουμε απλώς για την επιτυχία- τα διαμορφώνουμε σε συμπονετικούς παγκόσμιους πολίτες που μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο. Ας ενδυναμώσουμε, λοιπόν, τα παιδιά μας με αυτή τη σπουδαία δεξιότητα και ας τα δούμε να ευημερούν σε έναν κόσμο που χρειάζεται επειγόντως την ενσυναίσθησή τους.
References:
Gialamas, S., & Grigoropoulos, J. E. (2020). How can manifesting leadership skills infused with ethos, empathy, and compassion better prepare students to assume leadership roles? International Journal of Progressive Education, 16(1), 54–66. doi:10.29329/ijpe.2020.228.5